สันนิฐานว่ามาจากชื่อเรียกอาณาจักรน่านเจ้าซึ่งตั้งอยู่ที่เมือง “ต้าหลี่” ริมทะเลสาบหนองแส (หรือ “ซีเอ้อห่อ”) ชาวจีนเรียกชาวป่าที่อยู่ทะเลสาบหนองแสนี้ ว่า “ฮ่อ/ห้อ” ซึ่งชื่อเต็มคือ “ซีเอ้อห่อหมาน” แต่เมื่อฮ่อ/ห้อ ย้ายจากทะเลสาบไปคุนหมิง ชาวไตลื้อยังเรียกคนกลุ่มนี้ว่า ฮ่อ ที่หมายถึงชาวจีน เช่น ฮ่อปักกิ่ง หมายถึง “จีนปักกิ่ง”
ต่อมาชาวฮ่อ ได้เดินทางเข้ามาสู่อาณาจักรล้านนาและล้านช้าง ชาวไทย ชาวลาว ได้เรียกชาวจีนที่มาจากมณฑลยูนนานและบริเวณใกล้เคียงว่า “ฮ่อ” มีหลักฐานในประวัติศาสตร์ล้านนา ระบุว่า ขุนเจือง วีรกษัตริย์แห่งพะเยา สิ้นพระชนม์ในขณะทำสงครามกับ “พญาฮ่อ” ประวัติศาสตร์ล้านนาและหลวงพระบาง ได้บันทึกประวัติศาสตร์การทำสงครามกับฮ่อที่อยู่ทางเหนือเช่นกัน
คำว่า “ฮ่อ” มาจากการที่ชาวไทลื้อ สิบสองปันนา ไทยวนล้านนา ชาวลาวหลวงพระบาง ได้เรียกขานผู้ปกครองชาวจีนยูนนานเป็น “เจ้าว้องฮ่อ” และเรียกชาวจีนยูนนานว่า “ฮ่อ” ซึ่งคำเหล่านี้ได้ปรากฏอยู่ในวรรณกรรมเรื่องท้าวฮุ่งพระบางที่มีการกล่าวถึงคำว่า “เจ้าว้องฮ่อ” ในหลาย ๆ ครั้ง หรือแม้กระทั่งการเรียกชาวจีนฮ่อว่าเป็น ฮ่อผาสี ซึ่งหมายถึง ชาวจีนยูนนานที่เป็นมุสลิม โดยเจีย แยนจองได้สันนิษฐานว่า คำว่า ผาสี ได้เพี้ยนมาจากคาว่า เปอร์เซีย และคำว่า ฮ่อผาห้า หมายถึงชาวจีนยูนนานที่นับถือศาสนาพุทธนั่นเอง